Grevenbichtermolen

Grevenbicht

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Naam

Grevenbichtermolen

Kingbeekmolen

Plaats

Grevenbicht  / Born

Type

Turbinemolen

Beek

Kingbeek

Bouwjaar

1548 / 1790 / 1887

Functie

korenmolen

Molendb

gegevens

Eigenaar

particulier

Foto’s

april 2009

 

 

Volksverhaal

 

Over de bouw van de molen bestaat een volksverhaal:

 

Door het geregeld buiten haar oevers treden van de Maas, zochten oeverbewoners hun toevlucht op hoger gelegen plekken. De nieuwe gemeenschap leefde voornamelijk van de landbouw. Er werd besloten een molen bij het dorp te bouwen en de beste plek was aan de ‘Rattenberg’ (een niet meer gebruikte naam), waar het grootste hoogteverschil bestond.

 

Een samenwerkingsverband tussen 24 dorpbewoners werd in het leven geroepen en er werd een nieuwe beek gegraven langs de Rattenberg, naar de Oude Maas. Nadat de molen gebouwd was, kreeg ieder lid van de coöperatie twee weken maalrecht per jaar. De eerste vermelding van deze onderslagwatermolen dateert van 1548 in een notitie in een cijnsboek, maar mogelijk gaat het hier om een voorganger van de huidige molen.

 

Nieuwe molen

 

Waarschijnlijk is rond 1790 een nieuwe molen vlakbij gebouwd, de Grevenbichtermolen. In 1787 werd een concessie afgegeven om een nieuwe molen te bouwen en in de jaren 1789 tot 1796 werd een dubbel tarief aan waterrecht betaald. Daarna zijn er geen rekeningen meer, de Franse tijd was aangebroken. Op een Ferrariskaart uit 1775 staat het perceel aan de beek dat de oude watermolen moet zijn, inderdaad noordelijker dan de huidige molen.

 

 

 

            

 

 

Turbine en stoommachine

 

In 1820 is het maalrecht publiek verkocht. Opeenvolgende eigenaren in de 19e eeuw waren Jan Hendrik Brouwers, Arnold Baarts en Christiaan Baarts, de laatste verkocht de waterradmolen in 1887 aan Elisabeth Baken, weduwe van Hendrik Roelofs. De weduwe kocht de molen voor haar zoon Frans Roelofs en Frans en later kleinzoon Henri (geboren in 1880) werkten op de molen.

 

Al direct in 1887 liet Frans Roelofs een turbine plaatsen, maar blijkbaar viel de energie-opbrengst tegen want in 1893 plaatste hij ook een tweedehands stoommachine (bouwjaar 1877). Een ketelhuis met vierkante schoonsteen werd daarom bijgebouwd. Maar een hoge waterstand in 1926 beschadigde de ketel en het onderdeel werd afgekeurd. Een electromotor heeft het gebrek aan waterkracht in later jaren opgevangen.

 

Omstreeks 1960 werd het maalbedrijf stilgelegd. Henri Roelofs werd 93 jaar,  zijn zoon Willi was de laatste molenaar.

 

 

 

De turbine functioneerde eind vorige eeuw nog steeds, en in opdracht van het Monumentenhuis Limburg is de turbine in 2002 gereviseerd. Het is de oudste nog werkende turbine van Nederlands fabrikaat, de Scheepswerf Boele uit Bolnes plaatste het horizontale waterrad.

 

 

 

   

 

      foto: de makelaar

 

      

Vanaf het begin van de tachtiger jaren bewoonde het echtpaar Hoofwijk de molengebouwen en er werd een woonwinkel en horecagelegenheid gevestigd. In de tweede helft van het eerste decennium van de 21e eeuw staat de watermolen te koop. November 2009 meldt de site van de makelaar: verkocht.

 

 

 

 

                   

 

 

 

    

 

 

 

 

 

 

 


 

Ansichtkaarten

 

 

 

           

 

             1979

 

 


 

 

Homepagina Watermolens

 

site Leumolen