|
Rosmolen Oostrum
Van Geysteren, van Oostrum, van Venray De Rosmolen van Geysteren ligt in Oostrum, is dus eigenlijk de Rosmolen van Oostrum, maar Oostrum is een dorpskern van de gemeente Venray en daarom wordt vaak ook gesproken over de Rosmolen te Venray. De toevoeging van Geysteren heeft waarschijnlijk zijn oorsprong in het feit dat de watermolen tot de Franse tijd eigendom geweest is van de heer van het kasteel in Geysteren. De watermolen dateert mogelijk al uit de 13e eeuw, maar een geschrift uit 1626 is het eerste dat de molen met zekerheid documenteert. Het ‘Meetboek van Venray’ schrijft over de plek - plaatselijk genoemd “de Rosmolen” - dat er zowel een rosmolen als een watermolen staat. In 1649 wordt een nieuwe beekloop gegraven en de watermolen een 200 m verplaatst. Om de kosten te dekken eist de heer van Geysteren dat zijn horigen op de molen laten malen, de molen is daarmee een dwang- of banmolen geworden. Een kleine vijftig jaar later heft de Franse bezetter alle heerlijke rechten, waaronder het banrecht, op. Wintermolen Rond 1822 werd het enkele maalkoppel van de watermolen gebruikt om rogge te malen. De waterradmolen kreeg meestal alleen in de maanden oktober tot april genoeg water om te malen, het was een zgn ‘wintermolen’. In 1861 is het houten geheel zo vervallen, dat het ineen zakt., maar de molen is kennelijk toch zo rendabel dat hij weer, nu in steen, wordt opgebouwd. De vlakbij gelegen rosmolen was een molen aangedreven door een rondstappend paard of ros. In 1863 werd deze molen door een brand verwoest en de naam rosmolen is overgegaan op de watermolen. De vorm van de waterradmolen, een klein vierkanten gebouw, doet denken aan het uiterlijk van een rosmolen, de windwijzer voert een ros. Teloorgang De molen is de kleinste vrijstaande waterradmolen van Limburg en is door zijn sprookjesachtige uiterlijk ook wel ‘Hans en Grietje’ molen genoemd. De Rosmolen staat nog steeds op het landgoed Geysteren en is eigendom van de baron de Weichs de Wenne. De baron verkocht in1928 het stuwrecht en het sluiswerk werd daarna afgebroken waardoor de molen tot stilstand kwam. Het waterrad bleef als een relict uit vroeger tijden hangen, de onderste schoepen werden afgezaagd om te voorkomen dat het wiel zou gaan draaien. WO II Zoals op veel plaatsen gebeurde, werd de brug bij de molen aan het einde van WO II door terugtrekkende Duitsers opgeblazen en de molen liep aanzienlijke averij op. Het molengebouw werd hersteld, maar het waterrad keerde niet terug. Het rad werd pas dertig jaar later vervangen en nog eens vijfentwintig jaar later, in 2000, werd de molen weer maalvaardig gemaakt. De molen heeft één koppel maalstenen dat direct door de koningsas wordt aangedreven. Wekelijks wordt er gemalen. Sint Victor In 2010 is de molen naar oud gebruik ingezegend nadat de molenaars in het bezit waren gekomen van een beeld van de heilige St. Victor van Marseille. Hij is de patroonheilge van de korenmolenaars omdat hij veroordeeld werd tot de dood tussen maalstenen. Toen dat laatste niet lukte, is hij onthoofd. De heilige heeft met de zegen een plek op de molen gekregen.
Ansichtkaarten 1988 ca 1979
datum van uitgifte: 9 februari 1987
1977
1968, zonder waterrad
1963
1943
1910
|
